Waarom panda’s zich zo moeilijk voortplanten?
Elke zwangerschap is een wonder, maar een zwangere panda mag je haast een wereldwonder noemen. De voortplanting bij deze dieren verloopt immers niet erg vlot. Hoe dat komt? Onder meer door … hun darmbacteriën.
De reuzenpanda is een kwetsbare diersoort. Dat komt in de eerste plaats door de mens die zijn natuurlijke leefomgeving inneemt en zijn voeding (bamboe) kapt. Maar het komt ook door het dier zélf: de panda plant zich immers maar moeilijk voort.
Weinig kansen
Eerst en vooral zijn er maar weinig voortplantingskansen: panda-vrouwtjes hebben slechts één vruchtbare periode per jaar en die duurt dan ook nog maar eens zo’n 40 uur. In het wild is het voor deze solitair levende dieren dan ook erg moeilijk om elkaar op het juiste moment te treffen. Zeker omdat de loopse periode van de vrouwtjes niet eens samenvalt met de drift van de mannetjes.
Die mannetjes dringen op hun beurt ook niet sterk aan wanneer ze merken dat de vrouwtjes geen zin hebben. Nochtans niet overbodig, aangezien panda-vrouwtjes vrij kieskeurig zijn als het om een partner gaat. Als het dan toch tot intimiteiten komt, blijken de mannetjes daar jammer genoeg ook erg onhandig in, waardoor alles vaak zonder resultaat blijft.
Darmflora beïnvloedt libido
Maar dat is nog niet alles. Wetenschappers uit Beijing vermoeden ook dat ook de darmflora van de reuzenpanda invloed heeft op zijn libido. Ze analyseerde de uitwerpselen van 20 verschillende mannelijke reuzenpanda’s, waarvan sommigen succesvol waren bij het paren en anderen niet.
De resultaten onthulden een opmerkelijk verschil tussen de twee groepen: de panda’s die goed konden paren, hadden een significant hogere aanwezigheid van Clostridium-darmbacteriën. Het onderzoeksteam denkt dan ook dat deze bacteriën wel eens invloed zouden kunnen hebben op de ‘goesting’ om zich voort te planten. De oplossing volgens hen? Alle panda’s een menu voorschotelen met méér scheuten en flavonoïden (die je uit fruit en groenten haalt). Dat kan de mannelijke panda’s betere darmbacteriën geven.
Buikpijn tijdens zwangerschap
Ook het bamboe-dieet van de reuzenpanda’s zorgt voor voortplantingsproblemen. Want hoewel panda’s er verlekkerd op zijn, kunnen ze bamboe eigenlijk niet goed verteren. Die digestieve problemen kunnen volgens onderzoek(st)ers in de Verenigde Staten ook de zwangerschap negatief beïnvloeden. Omdat het slijmachtige membraan van de darmen tijdens de zwangerschap wordt afgebroken, krijgen de vrouwelijke panda’s veel buikpijn en stoppen ze met eten. Hun foetus raakt daardoor niet volgroeid en wordt afgestoten.
Intensieve taak
En zelfs als alles lukt en de zwangerschap tot een goed einde komt, blijft het nog de vraag of de baby-panda het na de geboorte zal halen. Zo’n kleintje grootbrengen is immers een vrij intensieve taak: de kleine, blinde babypanda kan de eerste weken vrijwel niets. Bij de geboorte van meerdere jongen in het wild steken panda-vrouwtjes dan ook al hun energie in de opvoeding van maar één nakomeling. De rest van het nest wordt verstoten – of het nu veel moeite kostte om hen te verwekken of niet.