Gestresseerde planten maken geluid
Gillen, huilen, stampvoeten, … : dat wij, mensen weleens van onszelf laten horen op stressmomenten is geweten, maar wist je dat ook planten het soms ‘uitschreeuwen’? Wetenschappers konden de geluiden opnemen die planten produceren als reactie op watergebrek of beschadiging.
Als je een stengel van een tomatenplant afsnijdt, stoot hij een soort van ultrasone knallen uit — een beetje zoals bubbeltjesplastic dat kapot wordt geduwd. Dat ontdekten wetenschappers van de Universiteit van Tel Aviv nadat ze de geluiden opnamen van tomaten- en tabaksplanten.
Knallen van de stress
De natuur is niet zo stil als gedacht. Ook gezonde planten maken af en toe zachte ‘knallen’, maar wanneer ze geen water krijgen of als hun stengels worden afgeknipt laten ze pas echt van zich horen. Niet elke stress-situatie veroorzaakt trouwens dezelfde geluiden: met de hulp van AI konden de onderzoekers een onderscheid maken tussen de geluiden van dorstige en beschadigde planten.
Tomaten- en tabaksplanten stonden centraal in het onderzoek, omdat ze relatief eenvoudig te kweken zijn in een laboratorium, maar het team nam ook andere planten op. Ze ontdekten dat ook cactussen, druivelaars, maïs en tarwe geluid maken als ze gestrest zijn.
Geen communicatie
Hoewel de geluiden van planten zo hoog zijn dat het niet hoorbaar is voor mensen, zijn er wel veel insecten en zoogdieren die het kunnen oppikken. Daarom is het nu interessant om de reacties van die dieren op de stress-geluiden te onderzoeken. Het zou kunnen dat ze erop reageren door bijvoorbeeld niet van gestreste planten te eten of er geen eitjes op te leggen.
Toch hoeven die geluiden volgens de onderzoekers niet te betekenen dat de planten ‘communiceren’. Er is immers geen bewijs dat ze de geluiden opzettelijk maken. Mogelijk ontstaat het geknal door een verschijnsel dat cavitatie heet. Dat is het vormen van kleine luchtbellen in de vaten van de plant waar water doorheen stroomt. Het uitzetten en in elkaar klappen van luchtbellen kan een klein ploffend geluid veroorzaken.