Maxwells wiel

Hoe doe je de opstelling?

Ga op de mat staan en trek aan het touw. Net als een jojo ga je even kort de lucht in. Daarna land je op je voeten.

Bij deze opstelling moet je mogelijk even aanschuiven in de rij.

Wat is de wetenschap erachter?

Wat vind je van deze gigantische jojo? Het is een grote schijf, waar een touw rond gedraaid is. Geef een flinke ruk aan het touw en vlieg de lucht in. Het touw rolt op rond de schijf. Als je vanboven bengelt, zit je vol adrenaline … en energie: zwaartekracht-energie. Hoe hoger je bent, hoe meer zwaartekracht-energie je hebt.

Als het touw afrolt en je terug naar beneden komt, wordt die zwaartekracht-energie omgezet in beweging, of beter gezegd bewegingsenergie. Als je terug met je voeten op de grond staat en je geeft een nieuwe ruk, vlieg je terug omhoog. Jij verliest dan bewegingsenergie, maar bouwt wel weer zwaartekracht-energie op.

Je merkt het vast: energie verdwijnt dus niet. Het kan wel omgezet worden van de ene vorm in de andere. Dat heet de wet van behoud van energie.

Nog een laatste tip: als je voeten de grond raken, buig dan door je knieën. Zo vlieg je het hoogst!

Wet van behoud van energie bij molens

Windmolens werken dankzij de wind én de wet van behoud van energie.

De wind doet de wieken van windmolens draaien. In de windmolen zelf zit een generator. Die zet de beweging van de wieken om in elektriciteit. Of beter gezegd: die zet de bewegingsenergie om in elektrische energie.

Wet van behoud van energie bij jojo

Hou je een kleine jojo omhoog in de lucht? Dan zit die vol zwaartekracht-energie. Als je hem laat afrollen, wordt die zwaartekracht-energie omgezet in bewegingsenergie. Is het touwtje helemaal afgerold? Dan gaat hij door die bewegingsenergie terug omhoog en rolt het touwtje terug op. Dan wordt de bewegingsenergie weer omgezet in zwaartekracht-energie. En ga zo maar door. 

Door wrijving met het touwtje en de lucht, wordt wel ook steeds een beetje energie van de jojo omgezet in warmte. Daarom dat je steeds een nieuw trekje aan je jojo moet geven.

Wet van behoud van energie bij eten

Waarom eet je? 

Als je voedsel verteert, komt er energie vrij. Dat soort energie noemen we chemische energie. Jouw lichaam zet die chemische energie om in andere vormen van energie, zoals bewegingsenergie (sporten, schrijven,…) en warmte (je lichaamstemperatuur op peil houden).