De wetenschap achter de show
Zag jij Doctor Elektro’s circus der elektromechanica? Maakte je kennis met zijn nieuwste uitvindingen? Dan vraag je je misschien af wat die indrukwekkende toestellen zijn en hoe ze werken. Ontdek het hier!
Statische-Stylist
De officiële naam van de Statische-Stylist is de Van de Graaff-generator. Want jawel, de Amerikaanse natuurkundige Robert Van de Graaff vond dit slimme apparaat uit. Als de Doctor dit apparaat aanzet gebeurt er binnenin iets heel simpel, maar wel belangrijk: er wrijft een band over rollen. En zo wordt elektriciteit opgewekt. Dit soort elektriciteit noemen we statische elektriciteit.
Hoe werkt het?
Alle voorwerpen zijn opgebouwd uit kleine deeltjes. Die kunnen een elektrische lading hebben. Doordat de band wrijft over de rol die je ziet onderaan, springen er elektrisch geladen deeltjes van de rol naar de band. De band voert die naar omhoog. Dat zorgt ervoor dat er ook elektrisch geladen deeltjes naar de koepel gaan. Er verzamelen steeds meer geladen deeltjes op de koepel.
Neem jij plaats op de stoel? Dan reizen die deeltjes via de draad en de stoel naar jouw lichaam. Ze zetten jouw haren recht omhoog. Dat komt omdat die geladen deeltjes namelijk helemaal niet graag in elkaars buurt zitten. Ze stoten elkaar af, inclusief de haren op je hoofd. Zo krijg je dus een supertof kapsel!
Bliksem-Bunker
Je kent misschien wel de andere benaming van onze Bliksem-Bunker. Het is eigenlijk de beroemde kooi van Faraday! Die werd in 1836 uitgevonden door de Britse wetenschapper Michael Faraday.
Een kooi van Faraday kan allerlei vormen en maten hebben – van een echte kooi tot een metalen pak dat je draagt. Het bijzondere eraan? Als je erin zit, ben je beschermd tegen elektrische ontladingen, zoals bliksem. Zelfs als de bliksem direct inslaat, ben je veilig. En niet alleen dat: de kooi is ook ondoordringbaar voor elektromagnetische straling, zoals micro- en radiogolven. Dat betekent helaas ook… geen wifi in de Bliksem-bunker!
Hoe werkt het?
Het metaal van de kooi kan elektriciteit heel goed geleiden. Als een bliksemflits de kooi raakt, reist de stroom over de buitenkant van de kooi en wordt die veilig afgevoerd naar de aarde.
Je hebt vast weleens gehoord dat een auto ook een veilige plek is tijdens onweer. Maar… een auto is geen perfecte kooi van Faraday. Daarvoor zou die volledig van metaal moeten zijn. Een auto bestaat echter ook uit kunststoffen en glas, waardoor ze minder efficiënt wordt. Zo heb je bijvoorbeeld wel nog wifi in de auto. Gelukkig wordt bij bliksem de stroom toch vaak veilig naar de grond geleid, omdat de buitenkant wel grotendeels van metaal is.
Donder-Orgel
Dit indrukwekkende toestel staat ook wel bekend als een teslaspoel. Nikola Tesla vond die in 1891 uit.
Met onze teslaspoel kunnen we elektrische ontladingen of 'bliksems' maken. Dat doen we niet door statische elektriciteit op te wekken, zoals bij de Van de Graaff-generator, maar wel met de stroom die uit je stopcontact komt. Die noemen we wisselstroom. Wisselstroom is stroom die telkens van richting verandert. Met een teslaspoel kan je wisselstroom met lage spanning omzetten naar een heel hoge spanning. Als de spanning hoog genoeg is, springen er aan de top indrukwekkende bliksems door de lucht. Die maken geluid. Door de timing van de bliksems te regelen, kan je zelfs muziek maken.
Hoe werkt het?
Die bliksems zijn ongelofelijk heet. Ze verhitten de lucht eromheen razendsnel, waardoor die uitzet. Dat veroorzaakt trillingen in de lucht. Die trillingen bewegen naar jouw oren – en voilà, je hoort geluid! De toonhoogte van dat geluid wordt bepaald door het aantal bliksems - dus trillingen - per seconde. Zijn het veel bliksems per seconde? Dan hoor je een hogere toon. Zijn het weinig bliksems per seconde? Dan hoor je een lagere toon.
Een elektronisch besturingssysteem in de teslaspoel regelt hoe vaak de bliksems komen en wanneer ze komen. Door dit slim te programmeren, kan onze teslaspoel complete melodieën spelen. De muziek wordt dus letterlijk gemaakt door elektriciteit!
Hernieuwbare energie
Stichting ENGIE is een heel belangrijke partner van Doctor Elektro en Technopolis. Niet enkel kwam onze show tot stand dankzij hun financiële steun, maar zetten ze zich - net als de Doctor - in voor een mooie, koolstofneutrale toekomst. Met innovatieve oplossingen brengt ENGIE hernieuwbare energie naar iedereen. Wist je dat ze in België al 741 MW aan hernieuwbare energie produceren op zo'n 85 verschillende locaties? Het meeste daarvan is windkracht opgewekt op het vasteland en de zee (568 MW), gevolgd door zonne-energie (88 MW) en waterkracht (22 MW). En daar stopt het niet. Tegen 2030 willen ze wel 1000 MW windenergie en 300 MW zonne-energie bereiken. Als dat geen mooi doel is!
Wekt ENGIE ook hernieuwbare energie op bij jou in de buurt? Ontdek het op hun website.
